مت واکلیت (Mat Walklate) از نوازندگان چیره دست سازدهنی در سبک های بلوز و موسیقی ایرلندی است که هفته پیش در برنامه زنده رادیوی محلی لنکشایر (Lancashire) حضور یافت و ضمن گفتگو در مورد مدل های مختلف سازدهنی به معرفی آثار خود و اجرای موسیقی زنده با سازدهنی دیاتونیک پرداخت .
لنکشایر (یا آنطور که رایج تر است : لنکشر) شهری است با 1.5 میلیون نفر جمعیت در شمال غربی انگلستان که از زمان های قدیم به خاطر وجود معادن زغال سنگ و کارخانجات نساجی و کشتی های ماهیگیری اقتصاد پررونقی داشته است . رادیوی محلی لنکشایر علاوه بر گزارش وضعیت آب و هوا و آخرین اخبار محلی ، بخشی از زمان پخش خود را به معرفی موزیسین های با استعداد ولی کمتر شناخته شده اختصاص می دهد .
مهمان هفته گذشته این برنامه مت واکلیت بود که سال ها است به عنوان نوازنده سازدهنی ، فلوت و نی لبک و همچنین خواننده و آهنگساز به فعالیت حرفه ای مشغول است . وی نواختن سازدهنی را در دو سبک بلوز و ایرلندی دنبال کرده و در حال حاضر عضو دو گروه موسیقی بلوز به نام های Depot و The Moochers و یک گروه موسقی ایرلندی به نام The House Devils است . در کنار این فعالیت ها وی به تدریس سازدهنی در مدارس ابتدایی و همچنین تدریس خصوصی سازدهنی نیز می پردازد . آثار وی همواره مورد استقبال علاقه مندان سازدهنی (به خصوص در بریتانیا و ایرلند) و همچنین تمجید و ستایش نوازندگان دیگری مانند برندان پاور(Brendan Power) و جیمز کانوی (James Conway) قرار گرفته است .
خوشبختانه برنامه رادیویی مزبور از طریق تشانی اینترنتی زیر قابل شنیدن است :
این برنامه رادیویی را می توان به کمک نرم افزارهای مناسبی مانند Free Sound Recorder بر روی هارد دیسک ذخیره کرد و به صورت آقلاین نیز از شنیدن آن لذت برد .
قسمت مربوط به گفتگو با مت واکلیت تقریبا از زمان 19:20 این برنامه شروع می شود و به معرفی کارگاه آموزشی سازدهنی که قرار است هفته دیگر (18 آوریل 2010 ) توسط مت واکلیت و گروه همراهش در شهر منچستر با عنوان
Harmonica Day برگزار شود اختصاص دارد .
سپس آهنگی از آلبوم جدید مت واکلیت با گروه The House Devils با نام
Adiue to Old Ireland پخش می شود .
در قسمت بعدی برنامه در مورد جایگاه سازدهنی در سبک های مختلف موسیقی صحبت می شود و مجری برنامه نظر مهمان را در مورد بزرگ ترین و تاثیر گذار ترین نوازنده سازدهنی در بین این سبک های گوناگون جویا می شود . مت واکلیت این طور پاسخ می دهد : "بستگی دارد که چگونه و از چه دیدگاهی به این سوال نگاه کنید . اگر منظور نوازنده ای باشد که بیشتر افراد با شنیدن کارهای وی به دنبال نواختن سازدهنی رفتند جواب می تواند باب دیلن (Bob Dylan) باشد ؛ هر چند وی بزرگ ترین یا بهترین نوازنده سازدهنی جهان نیست . . . همچنین نوازنده ای مانند جان لنون (John Lennon) با نواختن سازدهنی در برخی کارهای اولیه گروه بیتلز (The Beatles) مانند آهنگ Love Me Do در گرایش بسیاری از افراد به این ساز موثر بود " .
قسمت بعدی گفتگو به درخواست مجری به بحث در مورد هوگو دیاز (Hugo Diaz) نوازنده برجسته آرژانتینی و نقش وی در وارد کردن سازدهنی به موسیقی تانگو (Tango) اختصاص دارد . مت واکلیت در مورد وی می گوید : "هوگو دیاز از نوازندگان معروف
باندونئون بود که سازی است مشابه ملودیون ولی سازدهنی نیز می نواخت و نوازنده فوق العاده ای هم بود که سازدهنی کروماتیک را بسیار ساده و پرشور می نواخت" .
برنامه با پخش آهنگ Melodia de Arrabal از آثار هوگو دیاز ادامه می یابد . بعد از پخش این آهنگ مجری برنامه به صداهای اضافی که از حلق نوازنده در حین بیرون دادن هوا با فشار زیاد به داخل سازدهنی ایجاد می شود (و در آهنگ فوق به خوبی شنیده می شود) اشاره می کند که در این مورد مت واکلیت می گوید : "برخی نوازندگان سعی می کنند این گونه صداهای اضافی را تا حد امکان حذف کنند . اما برخی نوازندگان هم مانند هوگو دیاز آن را به عنوان بخشی طبیعی از صدای همراه با سازدهنی در نظر می گیرند " .
قسمت بعدی گفتگو به معرفی انواع مختلف سازدهنی نظیر سازدهنی دیاتونیک و ترمولو می پردازد که با اجرای زنده سازدهنی دیاتونیک توسط مهمان برنامه و پخش آهنگی از Will Atkinson همراه می شود .
پس از ادای توضیحات بیشتری در مورد ویژگی های سازدهنی ترمولو و نواختن قطعه کوتاهی با سازدهنی ترمولوی مدل Eccho ، یکی از آهنگ های بلوزی که مت واکلیت اخیرا ضبط آن را با گروه Depot به پایان رسانده است پخش می شود .
سپس مهمان برنامه به معرفی سازدهنی های Octave-Tuned می پردازد یعنی سازدهنی های دوزبانه ای که در آنها هر دو زبانه موجود در یک سوراخ سازدهنی با اختلاف یک اکتاو نسبت به هم کوک می شوند . در نتیجه هر نتی که نواخته شود به صورت اکتاو و صدایی مشابه صدای آکاردئون خواهد داشت . به یک نمونه از صدای این نوع سازدهنی گوش دهید :
مت واکلیت در ادامه مدل
Chromatica را معرفی می کند که از ساخته های شرکت هونر و نوعی سازدهنی ارکسترال است . این سازدهنی 35 سانتی متر طول دارد و در آن 35 نت کروماتیک به ترتیب و پشت سر هم قرار می گیرند . در این مدل سازدهنی نت های دمش (Blow) و مکش (Draw) در هر سوراخ ، هر دو یک نت را ایجاد می کنند . کاربرد عمده این نوع سازدهنی در اجرای نت های گلیساندو (Glissando) است یعنی نوازنده با نواختن یک نت می تواند تمام نیم پرده های کروماتیک بعدی (یا قبلی) آن را نیز به سرعت اجرا نماید تا به یک نت دیگر برسد . به نحوه نواختن گلیساندو با این سازدهنی توجه نمایید :
در واقع این تنها مدل سازدهنی است که با آن می توان گلیساندوی "واقعی" اجرا کرد (یعنی در هنگام حرکت از یک نت به نت دیگر ، "تمام" نیم پرده های کروماتیک بین آن دو را نیز با سرعت بالا و بدون عوض کردن جهت نفس اجرا نمود ) .
نوع دیگر سازدهنی که در ادامه معرفی می شود سازدهنی بیس (Bass) است که تنها با دمیدن هوا به داخل آن نواخته می شود (بر خلاف سایر انواع سازدهنی که هم با دمش و هم با مکش نواخته می شوند) ونقش آن همراهی کردن گروه با آکوردهای بیس می باشد . برای آشنایی با صدای سازدهنی بیس به قطعه زیر که توسط Lars Luis Linek (نوازنده معروف آلمانی) اجرا شده است گوش دهید :
در بخش بعدی برنامه موضوع صحبت به یک گروه سازدهنی فنلاندی به نام شونگ (Svang) کشیده می شود . گروه مزبور که در سال 2003 تشکیل شده از گروه های بسیار موفق سازدهنی در سال های اخیر به شمار می رود که خود را وقف اجرای قطعات مدرن توسط سازدهنی نموده است . به بخشی از اجرای این گروه گوش دهید :
برنامه رادیویی در نهایت با پخش آهنگی ازاین گروه فنلاندی پایان می یابد . برای آشنایی بیشتر با این گروه و آثارشان می توانید به وب سایتشان مراجعه نمایید :
امیدواریم از شنیدن برنامه رادیویی فوق لذت کافی و وافی را ببرید . از نکات جالب در این برنامه رادیویی این است که مجری برنامه هارمونیکا را به صورت "آرمونیکا" نیز تلفظ می نماید که نشانه لهجه خاص مردم شهر لنکشایر(یا به قول خودشان : لنکشر) است و در عین حال مشابه تلفظ این واژه در زبان اسپانیایی نیز هست .
تهیه مطالب: دلتا فریک