هارمونیکا (Harmonica) یا سازدهنی (Mouth Organ) جزو سازهای بادی است و در خانواده سازهای زبانه آزاد (Free Reed Instruments) قرار می گیرد. تولید صوت در این نوع سازها نتیجه ارتعاش یک زبانه (Reed) از جنس فلز است که تنها یک سرآن به بدنه ساز متصل شده و انتهای دیگرش می تواند آزادانه حرکت کند. به ارتعاش درآمدن این زبانه ها در اثر عبورجریان هوا موجب تولید صدای ساز می شود.

یک سازدهنی دیاتونیک به طور معمول از قسمت های زیر تشکیل شده است:
ا. زبانه ها Reeds
2. صفحات زبانه ای Reed Plates
3. بدنه Comb یا Body
4. درپوش ها یا صفحات پوشاننده Covers یا Cover Plates
در قسمت اول از این مطلب راجع به ساختمان زبانه ها و صفحات دربرگیرنده آنها (موسوم به صفحات زبانه ای) صحبت می کنیم و در قسمت دوم ساختمان بدنه و درپوش های سازدهنی دیاتونیک را بررسی خواهیم کرد.

در قسمت قبلی ، ساختمان زبانه های سازدهنی و صفحات زبانه ای در سازدهنی دیاتونیک بررسی شد. بخش دوم از این مقاله به صحبت در مورد بدنه و درپوش های سازدهنی دیاتونیک اختصاص دارد.

در انواع مختلف سازدهنی نت های هر گام به شیوه های مختلفی در کنار هم قرار می گیرند که بستگی به نوع سازدهنی ، مدل و کوک (Tuning) خاص آن دارد. احتمالا بیشترعلاقه مندان سازدهنی در کشورمان با سازدهنی کروماتیک و نحوه کنار هم قرار گرفتن نت ها در آن آشنایی دارند اما با سازدهنی دیاتونیک 10 سوراخه کمتر آشنا هستند .

در قسمت قبلی چیدمان نت ها را در سازدهنی های دیاتونیک و کروماتیک مقایسه کردیم . در بخش دوم از این مطلب قصد داریم نحوه کنار هم قرار گرفتن نت ها را در سازدهنی دیاتونیک 10 سوراخه با تاکید ویژه بر "کوک ریشتر" (Richter Tuning) و با لحاظ کردن جزئیاتی بیشتر بررسی کنیم .

هر سازدهنی دیاتونیکی به طور معمول بر اساس یک گام ماژور یا مینور خاص ساخته می شود به طوری که در حالت عادی قفط نت های یک گام خاص با آن قابل اجرا است . از آنجا که در موسیقی غربی 12 نت مختلف (با فواصل نیم پرده ای) وجود دارد ، برای تنظیم و ساخت سازدهنی دیاتونیک هم می توان از هر یک از این 12 نت به عنوان نت پایه استفاده کرد .

در مقالات قبلی این وب سایت به تقسیم بندی انواع سازدهنی ، نحوه چیدمان نت ها بر روی سازدهنی ، کوک ریشتر و گام های مختلف سازدهی اشاره کردیم . در ادامه این مطالب قصد داریم نگاهی اجمالی داشته باشیم به نحوه ساخت سازدهنی دیاتونیک و فرایند تولید آن در کارخانه های سازنده سازدهنی . مقاله زیر به قلم Mary F. McNulty به همین موضوع اختصاص دارد .

توسعه و گسترش شبکه جهانی اینترنت در سالهای اخیر تحولات زیادی را در زمینه انتشار اطلاعات ایجاد کرده و منجر به تسهیل دسترسی عموم مردم به اطلاعات مورد نیاز در حوزه های گوناگون شده است. خوشبختانه مقوله آموزش سازدهنی هم از این جریان رو به رشد اطلاعاتی بی نصیب نمانده است. وب سایت ها و وبلاگ های متعددی در زمینه آموزش سازدهنی و ارائه محصولات مرتبط با آن به وجود آمده اند که علاقه مندان سازدهنی می توانند از آنها بهره بگیرند.

وب سایت هایی که در قسمت اول این مقاله معرفی کردیم برای آشنایی با سازدهنی ، آموزش های مقدماتی و یاد گرفتن آهنگ های ساده مفید هستند . در قسمت دوم قصد داریم شما را با وب سایت هایی آشنا کنیم که محتوای آموزشی آنها در سطح پیشرفته تری است و اطلاعات با ارزشی را در مورد جنبه های مختلف سازدهنی (از تاریخچه و ساختمان سازدهنی گرفته تا تکنیک ها و آهنگ های پیچیده تر) به علاقه مندان سازدهنی ارائه می کنند . وب سایت هایی که حاوی تبلچر هایی برای نوازندگان سطح متوسط باشند نیز در این قسمت معرفی می شوند .

ساز دهنی کروماتیک (Chromatic Harmonica) همان طور که از نامش برمی آید ، از قابلیت اجرای تمام فواصل کروماتیک نیم پرده ای برخوردار است. این قابلیت حاصل اضافه شدن سه جزء ساختمانی است که به طور معمول در ساز دهنی های دیاتونیک و ترمولو وجود ندارد: قطعه ای به نام دهنی (Mouthpiece) ، تیغه ای به نام اسلاید (Slide) و نوارهایی به نام دریچه های ویندسیور(Windsaver Valves) . در این مقاله قصد داریم ضمن بررسی ویژگی های ساختمانی سازدهنی کروماتیک نگاه دقیق تری به دریچه های ویندسیور بیندازیم و با عملکرد آنها بیشتر آشنا شویم .