بررسی مدلهای سازدهنی
Hohner harmonicas - سازدهنی هونر
Suzuki harmonicas - سازدهنی سوزوکی
Hering harmonicas - سازدهنی هرینگ
Lee Oskar harmonicas - سازدهنی لی اسکار
بررسی چند مدل جدید سازدهنی دیاتونیک هونر
Blister Hohner

شرکت آلمانی هونر(Hohner) یکی از قدیمی ترین شرکت های سازنده سازهای موسیقی در جهان است که فعالیت خود را از سال 1857 با ساختن سازدهنی شروع کرده و از آن زمان تا به امروز میلیون ها عدد سازدهنی و سایر سازها (از جمله آکاردئون ، ملودیکا و گیتار) رابه علاقه مندان موسیقی عرضه کرده است . در این مطلب با چند مدل جدید از سازدهنی های دیاتونیک شرکت هونر که در سال 2008 و 2009 معرفی شدند بیشتر آشنا می شویم .

مدل Blues Bender P.A.C

شرکت هونر در اواخر سال 2008 تولید یک مدل جدید از سری سازدهنی ها ی دیاتونیک حرفه ای خود را با نام Blues Bender P.A.C اعلام کرد . هدف اصلی از طراحی این مدل جدید آسان نمودن نواختن سازدهنی و Bend کردن نت ها برای نوازندگان تازه کار بوده است تا هر کسی بتواند به نت های مورد نیاز برای اجرای کامل ریف های موسیقی بلوز دسترسی داشته باشد .

Blues Bender 1

واژه P.A.C مخفف "Patented Acoustic Covers" می باشد که به ماجرای ثبت در پوش های سازدهنی مدل Marine Band در سال 1897 بر می گردد . این واژه بر روی درپوش فوقانی و در سمت راست آن (بالای سوراخ های شماره 10 و 9 ) حک شده است .

bender 1

در سازدهنی دیاتونیک مدل Blues Bender P.A.C از درپوش (Cover Plate) های آکوستیک مخصوص مدل Marine Band استفاده شده است . مدل Marine Band از زمان معرفی توسط شرکت هونر در سال 1896 محبوب ترین مدل سازدهنی در بین نوازندگان جدی و مطرح سازدهنی بوده است . درپوش های این سازدهنی که در سال 1897 توسط یاکوب هونر (Jacob Hohner) به عنوان یک اختراع ثبت شده است ، از شکل خاصی برخوردار است که موجب افزایش حجم هوای موجود در فضای بین زبانه ها و درپوش ها می شود و همچنین دارای دو منفذ جانبی (Side Vent) در دو طرف درپوش ها است که موقع نواختن با امکان حرکت هوا در این فضای بزرگ و خروج آن از منافذ جانبی ، منجر به تولید صدایی رساتر و با برد بیشتر می شود . درپوش هایی که در مدل جدید Blues Bender به کار رفته مشابه درپوش های مدل Marine Band طراحی شده است و همان منافذ جانبی را دارد اما سطح روی درپوش ها بیشتر به مدل Blues Harp شباهت دارد و اگر از پشت به آن نگاه کنید متوجه تفاوت دیگر آن با مدل Marine Band می شوید : درتصویر زیر سازدهنی بالایی مدل Blues Bender است و سازدهنی پایینی مدل Marine Band .

bender5

صفحات زبانه ای (Ree Plates) درمدل Blues Bender ضخیم تر از مدل های دیگر هستند و در نتیجه صدای این سازدهنی از ثبات و طنین بیشتری برخوردار است ؛ با نگاه کردن به تصویر زیر متوجه ضخامت بیشترصفحه زبانه ای در مدل Blues Bender خواهید شد (صفحه زبانه ای پایین متعلق به سازدهنی Blues Bender است) .

bender3

همچنین فضای بین دهنی (Mouthpiece) و صفحات زبانه ای (Reed Plates) کاملا کیپ (Airtight) شده است که منجر به سهولت بیشتر در Bend کردن نت ها و نواختن سازدهنی با شور و احساس بیشتری خواهد شد . برای متصل کردن صفحات زبانه ای به بدنه سازدهنی از 9 عدد پیچ کوچک استفاده شده تا سازدهنی هر چه بیشتر کیپ شود و میزان نشت هوا (Air Leak) در آن کمتر شود . این تعداد پیچ به طرز قابل توجهی بیشتر از مدل هایی مانند سازدهنی های Lee Oskar است که در آنها فقط از 3 عدد پیچ استفاده شده است (شاید یکی از دلایل زیاد بودن میزان نشتی هوا در سازدهنی های Lee Oskar همین مساله باشد) .

کوک این سازدهنی با مدل Marine Band متفاوت است . برای کوک این سازدهنی از کوک جدیدی به نام Compromise Tuning و بر مبنای نت A=444 استفاده شده است . از این نظر مدل Blues Bender با مدل های Marine Band و Special 20 که بر مبنای نت A=440 کوک می شوند تفاوت دارد و مشابه سازدهنی های Suzuki است که بر پایه نت A=444 کوک می شوند . در مورد Compromise Tuning در قسمت بعدی که به معرفی مدل جدید Crossover اختصاص دارد بیشتر صحبت می کنیم .

Scott Emmerman مدیر بازاریابی و فروش شرکت هونر در مورد این مدل سازدهنی می گوید : "مدل Blues Bender P.A.C بهترین سازدهنی برای فراگیری سازدهنی است و ما امیدواریم به یکی از محصولات تولیدی بسیار محبوب و پرطرفدار ما تبدیل شود" .
بد نیست با نظرات نوازندگان حرفه ای نیز در باره مدل Blues Bender آشنا شویم . Ronnie Owens (نوازنده سازدهنی و خواننده در گروه Li'l Ronnie & The Grand Dukes ) با ارزیابی این مدل جدید ، آن را به خاطر سهولت نواختن و Bend کردن نت ها و همچنین داشتن صدای بلند و پر طنین در مقایسه با سایر مدل ها ، انتخاب اول خود عنوان می کند و می گوید : "مدل Blues Bender P.A.C فوق العاده با ارزش است" .
همچنین Roger Edsall (نوازنده سازدهنی در گروه Bad Influence ) در مورد سازدهنی Blues Bender می گوید : "یک سازدهنی عالی برای تمرین و یاد گرفتن " .
همچنین Pat Missin نوازنده و کارشناس صاحب نام سازدهنی مدل Blues Bender را این گونه ارزیابی می کند : "نواختن این ساز بسیار راحت است و تمام نت های Bend شده را به خوبی اجرا می کند . صدای قشنگ و پاسخدهی سریعی دارد که مشابه سازدهنی های Huang قدیمی است که زمانی خیلی طرفدار داشت و نوازندگانی مثل Norton Buffalo و Peter Madcat Ruth از آن استفاده می کردند ... در مجموع برای نوازندگان تازه کار ساز خوبی است" .
Blues Bender 2.jpg

این سازدهنی با بسته بندی جالب و جدیدی عرضه می شود : بر خلاف بیشتر مدل های دیگر که سازدهنی در داخل یک جعبه (Box) ارائه می شود ، در مدل Blues Bender سازدهنی در بیرون از جعبه سازدهنی قرار دارد و در کنار جعبه اش در داخل یک پوشش طلقی شفاف قرار دارد (به عکس بالا نگاه کنید) . به این ترتیب سازدهنی کاملا در معرض دید مشتری واقع می شود و در عین حال تا وقتی که بسته بندی آن باز نشده باشد (و اصطلاحا آکبند باشد) امکان نواختن آن توسط سایر خریداران وجود نخواهد داشت . به همین خاطر این بسته بندی جدید از نظررعایت مسائل بهداشتی قطعا یک گام موثر و رو به جلو خواهد بود .
سازدهنی دیاتونیک مدل Blues Bender P.A.C در هفت گام اصلی (G, A, Bb, C, D, E, F) عرضه می شود و قیمت اولیه آن 25 دلار آمریکا تعیین شده است .

مدل Marine Band Corssover

شرکت هونر هدف از طراحی مدل Crossover را ارتقاء مدل قدیمی تر Marine Band و معرفی یک محصول جدید و ممتاز و با کیفیتی حرفه ای به نوازندگان سازدهنی در سبک های بلوز مدرن ، راک ، جز ، سول و فانک اعلام کرده است .
تحول اساسی که در این مدل جدید به وجود آمده به بدنه چوبی آن مربوط می شود . بدنه این سازدهنی از لایه های متعدد چوب بامبو که بر روی هم قرار گرفته اند (Laminated Bamboo) ساخته شده است و به زودی به عنوان یک اختراع جدید توسط شرکت هونر ثبت خواهد شد . نحوه طراحی و ساخت این بدنه و جنس چوب به کار رفته در آن موجب می شود تا بدنه چوبی کاملا در برابر نفوذ آب مقاوم باشد و در برابر رطوبت و بزاق دهان از ثبات و پایداری فوق العاده ای برخوردار باشد . در مدل قدیمی تر Marine Band بدنه چوبی سازدهنی از جنس چوب درخت گلابی (Pearwood) و دارای خلل و فرج کوچکی بود که در برابر نفوذ رطوبت کاملا مقاوم نبود . به همین خاطر پس از مدتی نواختن سازدهنی تماس بدنه چوبی با رطوبت و بزاق دهان نوازنده منجر به نفوذ آب و تجمع آن در این حفرات ریز و در نتیجه برآمده شدن برخی از قسمت های بدنه سازدهنی می شد و این مساله می توانست علاوه بر ایجاد درد و ناراحتی به لب های نوازنده آسیب رسانده و احیانا آنها را زخمی کند . شرکت هونر تلاش کرده است تا با استفاده از بدنه چوبی جدید مشکلات قبلی را برطرف نماید . مزیت دیگر بدنه جدید این است که لبه های دو انتهای راست و چپ آن و همچنین لبه های سوراخ های منتهی به هر سوراخ سازدهنی به شکل منحنی و پخ دار ساخته شده و مانند مدل Marine Band که لبه ای تیزی دارد نوازنده را اذیت نمی کند .

واحد تخقیق و توسعه (R & D) شرکت هونر نمونه های اولیه این بدنه چوبی را در سال 2007 ساخته و با کمک گرفتن از نوازندگان بزرگی مانند Steve Baker و Howard Levy آن را آزمایش کرده و پس از بررسی و تحلیل نتایج آزمایشات تصمیم به استفاده از آن در مدل جدیدی با نام Crossover گرفت و در نهایت در ماه آوریل سال 2009 در نمایشگاه فرانکفورت مدل جدید برای علاقه مندان سازدهنی رونمایی شد .

Marine Band Crossover

استفاده از چوب بامبو منافع زیست محیطی قابل توجهی هم به دنبال دارد چون بامبو به سرعت رشد می کند و نمونه های مصرف شده برای ساختن سازدهنی به سرعت توسط نمونه های جدید جایگزین می شوند ؛ در حالی که رشد یک درخت گلابی تازه و تجدید منابع آن به زمان بسیار بیشتری نیاز دارد .
از این گذشته نحوه ساخت مدل Crossover به گونه ای بوده که کاملا کیپ (Airtight) باشد و تمام سوراخ های آن از پاسخدهی سریع و یکنواختی برخوردار باشند . صدای قوی و زنگدار این سازدهنی آن را به خصوص برای نواختن به شیوه الکتریک یا تقویت شده با امپلیفایر (Amplified) مناسب می سازد ؛ ضمن این که برای نواختن به سبک آکوستیک نیز مناسب می باشد . در ضمن زبانه های این سازدهنی بسیار بادوام و مقاوم ساخته شده اند و طول عمری طولانی دارند .
برای کوک کردن این سازدهنی از کوک جدیدی با نام Compromise Tuning استفاده شده است که ضمن تولید آکورد های خوش صدا ، برای نواختن نت های تکی در سبک های مختلفی مانند بلوز مدرن ، راک ، جز ، سول و فانک نیز ایده آل است . این کوک در حقیقت چیزی بین Just Tuning و Equal Tuning است و در آن سعی می شود از ویژگی های هر دو کوک قبلی یعنی فواصل دقیق و آکورد های خوش صدا به میزان متعادل و مطلوبی استفاده شود . برای اطلاعات بشتر در مورد Compromise Tuning به مطلب زیر مراجعه کنید :


این سازدهنی به همراه یک پوشش چرمی زیپ دار (به جای جعبه های چوبی یا پلاستیکی) عرضه می شود و قیمت اولیه آن 60 دلار آمریکا تعیین شده است و در ماه سپتامبر 2009 وارد بازار شد . مدل Crossover احتمالا بهترین مدل سازدهنی دیاتونیکی است که تا کنون توسط شرکت هونر ساخته شده است .

:References



تهیه مطالب: دلتا فریک – اردیبهشت 89